Αυτή η ιστορία της Μικρασίας, αυτό που ζούμε, δε θέλει τόσα γράμματα, όσο καρδιά για να γραφτεί. Καρδιά και μνήμη χρειάζεται.
Ο Κώστας και ο Θόδωρος, δύο παιδιά που μεγάλωσαν σαν αδέρφια στ΄ Αναφιώτικα, ανταμώνουν μετά από καιρό στο πολεμικό πλοίο που τους μεταφέρει στη Σμύρνη. Οι δύο φίλοι ανήκουν στη πρώτη μεραρχία, αυτή που θα κάνει την απόβαση στην ελληνική πλέον Σμύρνη. Όμως, τη μεγάλη μέρα της απόβασης οι Τούρκοι έχουν στήσει ενέδρα στον Ελληνικό Στρατό και εκεί ανάμεσα στις σφαίρες που σφυρίζουν ολόγυρα, ο Θόδωρος βρίσκει μια πληγωμένη νεαρή κοπέλα, τη Ξανθή, και την μεταφέρει άμεσα στο σπίτι της. Επιστρέφοντας στη μάχη για να προσφέρει τις πρώτες βοήθειες στους συντρόφους του, βρίσκει ένα Τούρκο τραυματία, ο Θοδωρής είναι έτοιμος για επίθεση, όμως το νεαρό της ηλικίας του Αλή αλλά και η σκέψη ότι μπορεί να τον περιμένει η μητέρα του τον κρατάει πίσω και τον μεταφέρει στην Τούρκικη συνοικία με τον Αλή να του λέει χαρακτηριστικά «ο Αλλάχ δε ξεχνά».
Η Σμύρνη επανέρχεται πάλι στους κανονικούς ρυθμούς της μετά τα γεγονότα των προηγούμενων ημερών. Ο Ελληνικός Στρατός θα παραμείνει εκεί ένα διάστημα για να ανακάμψει από την άτακτη επίθεση που δέχθηκε. Όλες αυτές τις μέρες ο νους του Θοδωρή τρέχει στη Ξανθή, ο Κώστας βλέποντας τον φίλο του σε αυτή τη κατάσταση τον παροτρύνει να την επισκεφτεί. Η οικογένειά της τον υποδέχεται σαν ήρωα, του ανοίγουν το σπιτικό τους και μέσα από τις ιστορίες τους μαθαίνει την ιστορία και τα ήθη του τόπου. Μέρα με τη μέρα οι δυο νέοι έρχονται πιο κοντά, ερωτεύονται, ώσπου έρχεται να τους χωρίσει η διαταγή να προχωρήσουν τα στρατεύματα στα βάθη της Ανατολής. Οι μάχες που θα δώσουν θα είναι σκληρές με τον εχθρό να τους δείχνει το πραγματικό του πρόσωπο. Η πείνα, η εξάντληση και η απώλεια των συντρόφων τους καταβάλει, όμως η θέληση για ζωή και το όραμα της ελευθερίας τους δίνει θάρρος να συνεχίσουν στην αφιλόξενα εδάφη της Μικράς Ασίας. Άραγε θα δείξει η μοίρα το καλό της πρόσωπο στους δυο φίλους; Θα ανταμώσουν ξανά ο Θοδωρής και η Ξανθή ακόμα και αν όλα καταρρέουν γύρω τους;
Βραβευμένο το 1990 από την Ένωση Σμυρναίων Αθηνών και με προσωρινό τίτλο «Κι ήτανε χίλιοι δέκα τρεις», «Ο μεγάλος αποχαιρετισμός» της αείμνηστης Γαλάτειας Γρηγοριάδου – Σουρέλη έμελλε να αφήσει το στίγμα του τόσο στη παιδική λογοτεχνία όσο και στο θέατρο. Ήρωες μας ο Κώστας και ο Θοδωρής, δύο φίλοι που μεγάλωσαν σαν αδέρφια μα στην πορεία ακολούθησαν διαφορετικά μονοπάτια αλλά η μοίρα φρόντισε να συναντηθούν στο ίδιο πολεμικό πλοίο με προορισμό τη Σμύρνη. Οι δύο φίλοι θα περιοδεύσουν δίπλα δίπλα στα βάθη της Μικράς Ασίας, θα προστατεύσουν ο ένας τον άλλο από το βόλι του εχθρού, θα χάσουν συντρόφους μα και θα νιώσουν την ανάγκη να γράψουν την ιστορία τους για να μην ξεχάσουν τα όσα έζησαν σ’ αυτό τον τόπο. Η γραφή της κα. Γρηγοριάδου – Σουρέλη είναι απλή και πρωτότυπη περνώντας με όμορφο τρόπο μηνύματα κατά της διχόνοιας μεταξύ των λαών. Στην ιστορία αυτή δε γίνεται να λείπουν η χαρά και η πίκρα, η γεύση της ελευθερίας και του χωρισμού, η αναμονή και η νοσταλγία, η ελπίδα και η απογοήτευση, το άμετρο θάρρος και ο φόβος, η ανθρωπιά και η πίστη. Όμως, εκείνο που κυριαρχεί πιο έντονα απ’ όλα τα άλλα είναι το υπέροχο αίσθημα της συνέχειας, αυτό το υπέροχο αίσθημα που σε κάνει να ελπίζεις ότι όλα θα πάνε καλά στο τέλος. Αν και έχουν περάσει τριάντα τρία χρόνια από την ημέρα που κυκλοφόρησε, «Ο μεγάλος αποχαιρετισμός» δε παύει να αποτελεί μια διαχρονική επιλογή για μικρούς και μεγάλους αναγνώστες.
Το παιδικό μυθιστόρημα της Γαλάτειας Γρηγοριάδου – Σουρέλη «Ο μεγάλος αποχαιρετισμός» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός.
