Η αρχιτεκτονική των κτιρίων, παλαιών και νεότερων, χαρακτηρίζει κάθε πόλη. Τα Νεοκλασικά κτίρια εκπέμπουν ηρεμία και γαλήνη, είναι εντυπωσιακά και ξεχωρίζουν. Στην Τρίπολη έχουν απομείνει λίγα. Ας θυμηθούμε τα σημαντικότερα από αυτά και την Ιστορία τους.
Σύμφωνα με αναφορές τα περισσότερα νεοκλασικά κτίρια στην Τρίπολη τα έχτισαν Λαγκαδινοί μαστόροι, σε συνεργασία με επώνυμους αρχιτέκτονες.
Όσον αφορά στα χαρακτηριστικά της κατασκευής τους, έχουν μικρό ύψος και συνήθως δεν ξεπερνούν τους τρεις ορόφους. Είναι κατασκευασμένα από πέτρα, διαθέτουν κεραμοσκεπή και διακρίνονται από αυστηρή συμμετρία. Όλα τα μέλη του ρυθμού ακολουθούν αρμονικές αναλογίες, με επικράτηση της οριζόντιας, καθώς και των πλήρων, σε σχέση με τα κενά, δηλαδή τα κουφώματα.
ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ:
Η διακόσμηση των κτιρίων του ρυθμού αυτού είναι λιτή και διακρίνεται από αρχιτεκτονικά στοιχεία της Αρχαίας Ελληνικής Μορφολογίας.Τέτοια είναι οι ζώνες, οι παραστάδες, οι κίονες πάντοτε ρυθμών κλασσικών (δωρικού, ιωνικού, κορινθιακού), οι γλυφές, τα γείσα, τα θυρώματα, οι αρμοί, οι κορωνίδες, τα φουρούσια, τα αετώματα. Τα επισημότερα και ελευθέρως ιστάμενα κτίρια κοσμούνται στην όψη τους με πρόστυλα ή προστώο, ακόμη και με κιονοστοιχίες.
Σε γενικές γραμμές, τα κτίρια του Νεοκλασικού ρυθμού, εκπέμπουν ηρεμία και γαλήνη, που κανένας άλλος ρυθμός δεν έχει πετύχει.
ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΝΕΟΚΛΑΣΣΙΚΙΣΜΟΥ:
Ο Νεοκλασικισμός (από τα Ελληνικά νέος και κλασικός) είναι το όνομα που δόθηκε σε δυτικά πολιτισμικά κινήματα των εικαστικών τεχνών, της λογοτεχνίας, του θεάτρου, της μουσικής και της αρχιτεκτονικής, τα οποία αντλούν έμπνευση από της κλασική τέχνη και τον πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας ή της αρχαίας Ρώμης. Το κύριο ρεύμα του νεοκλασικισμού συνέπεσε με τον 18ο αι. και επεκτάθηκε στις αρχές του 19ου αι. ως ανταγωνιστικό ιδίωμα του ρομαντισμού. Σε ό,τι αφορά στην αρχιτεκτονική, το στιλ επιβίωσε έως τον 20ό αιώνα.
ΑΞΙΟΛΟΓΑ ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ:
Αρχοντικό του γιατρού Ιωάννη Μαλλιαρόπουλου, στην πλατεία Αγίου Βασιλείου της Τρίπολης.
Χτίστηκε το 1850 με πελεκητή πέτρα. Είναι ένα θαυμάσιο κτίριο με τρεις στοές, όπου το ισόγειο υποχωρεί από την οικοδομική γραμμή “ως εν στοά”, η οποία κοσμείται με τα έμπροσθεν ημικυκλικά τόξα, σε άψογη ξεστή λιθοδομή. Είναι υπόδειγμα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής. Σήμερα στεγάζεται στον όροφο του κτιρίου το Πολεμικό Μουσείο Τρίπολης.
Οικία Μαλούχου, στην Πλατεία Πετρινού. Στο ισόγειο στεγαζόταν τα παλιό χρόνια το περίφημο Ζαχαροπλαστείο του Αναργύρου (Αρόκ).
Είναι διώροφο γωνιακό κτίριο.Οι μαρμάρινες πλάκες, κοσμούν τις προσόψεις, τις γωνιές και τις πόρτες. Πλάγια από τις πόρτες καθώς επίσης στις γωνιές της στέγης υπάρχουν αγάλματα.
Το Δικαστικό Μέγαρο, στην πλατεία Άρεως. Νεοκλασικό κτίριο, το οποίο θεμελιώθηκε επί υπουργίας του Αρκάδα Νικολάου Δημητρακόπουλου το 1914, για να
περατωθεί ύστερα από μία εικοσαετία, το 1934.
Το Μέγαρο θεμελιώθηκε το 1914 και εγκαινιάστηκε το 1934. Διαθέτει ακόμη και σήμερα άριστη λιθοδομή, κομψούς κίονες, το αέτωμά του και κόκκινα παράθυρα, ενώ ο εσωτερικός του διάκοσμος είναι πλούσιος. Το κτίριο είναι διώροφο εξωτερικά, με έναν ακόμη υπόγειο όροφο. Στο ισόγειό του υπάρχουν και διαφυλάσσονται τα χαραγμένα μηνύματα από τους μελλοθάνατους της αντίστασης. Αναμφίβολα στο δικαστικό μέγαρο έχει γραφτεί μεγάλο μέρος της ιστορίας της Τρίπολης.
Μαλλιαροπούλειο Θέατρο, στην πλατεία Πετρινού. Δωρεά του γιατρού Μαλλιαρόπουλου προς το Δήμο Τριπόλεως.
Χτίστηκε με σχέδια του Αθηναίου νεοκλασικού Αρχιτέκτονα Αναστασίου Γ. Μεταξά, ακριβώς στη θέση του πρώτου Καποδιστριακού Σχολείου που κατεδαφίστηκε το 1901. Θεμελιώθηκε το 1905 και εγκαινιάστηκε με μεγάλη επισημότητα το 1910 με παράσταση του θιάσου Ροζαλίας Νίκα και Ευτυχίου Βονασέρα.
Είναι κεραμοσκεπής, ρυθμού νεοκλασικού με στοιχεία Art Νουνeaυ. Η εσωτερική διακόσμηση από το Γάλλο καλλιτέχνη JοΙΙΥ υπήρξε ιδιαίτερα πολυτελής.
Έχει 134 καθίσματα στην πλατεία και 80 στον εξώστη. Το Μαλλιαροπούλειο Θέατρο έχει κριθεί διατηρητέο κτίσμα (ΦΕΚ661/17.5.1976).
Χρησιμοποιήθηκε αρχικά ως θέατρο και ύστερα ως κινηματογράφος. Σήμερα είναι το θέατρο της πόλης και φιλοξενεί πλήθος εκδηλώσεων.
Αρχοντικό Αθανασίου Σκάγιαννη, στην οδό Ερυθρού Σταυρού. Το κτίριο αυτό, πέρα από το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον του χάρις στην τονισμένη εξωτερική συμμετρία του, με την αψιδωτή εξώθυρα και τον υπερκείμενο μαρμάρινο εξώστη, είναι διπλά αξιόλογο, διότι σ” αυτό γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 1896 ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης, εγγονός του Σκάγιαννη, από τη μητέρα του Κατίνα. Σήμερα στεγάζει την Πρυτανεία του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Δημαρχείο Τριπόλεως, στην οδό Εθνικής Αντιστάσεως και Δαρειώτου. Χτίστηκε το 1893, από τον φαρμακοποιό Γρηγόριο Δαρειώτη, ολόκληρο με πελεκητή μαρμαρόπετρα.
Ιερατική Σχολή Τριπόλεως.
Το μεγαλόπρεπο αυτό μέγαρο χτίστηκε το 1857, από το ζεύγος Δημητρίου και Μαρίας Γαληνού και η πανηγυρική εγκαθίδρυση της σχολής έγινε στις 7/12/1858.
Χρωματουργεία Τριπόλεως απο τον Ι. Λουκαίτη
Το 1890 στην Τρίπολη ιδρύθηκε η εταιρεία Χρωματουργεία Τριπόλεως απο τον Ι. Λουκαίτη με παραγωγή χρωμάτων για μάλλινα, βαμβακερά και λινά υφάσματα καθώς και σαπουνιού παράγωντας στην αρχή 10.000 κιλά/χρωστικών το χρόνο.
Το σπίτι και ιατρειο του παλιού γιατρού Παισιου Ιωάννη , κατόπιν οικια και συμβολαιογραφειο του γιου του Κώστα Παισιου. Βρίσκεται στη διασταύρωση Σπετσεροπουλου και Δεληγιάννη.
Το Επιμελητήριο Αρκαδίας
Οδός Πατριάρχου Ε΄
Πετροπούλειο Κληροδότημα – Πλατεία Πετρινού
Ο Δήμος έχει αποφασίσει να στεγαστεί φυσικό και ψηφιακό μουσείο Αγώνα της Επανάστασης του 1821.
Το κτήριο της Εθνικής Τράπεζας στην 28ης Οκτωβρίου
Μαντζούνειο Μέγαρο
Το Μαντζούνειο Μέγαρο Τρίπολης είναι ένα από τα πολλά κτίρια που αποτελούν ζωντανή ιστορία της πόλης. Κατασκευάστηκε το 1850 επί Δημαρχίας Γαλανόπουλου. Πρόκειται για το κτίριο όπου στεγαζόταν η βιβλιοθήκη της Τρίπολης. Αυτή την περίοδο ανακατασκευάζεται.
Αποστολοπούλειο Πνευματικό Κέντρο
Το Αποστολοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Τρίπολης είναι ένα από τα πλέον αξιόλογα νεοκλασικά κτίρια της πόλης και σίγουρα το πιο επιβλητικό λόγω του μεγέθους και της θέσης του.
Η ανέγερση του κτιρίου περατώθηκε το 1988, οπότε και άρχισε η λειτουργία του. Η κατασκευή του χρηματοδοτήθηκε κυρίως από κληροδότημα του ομογενούς Τριπολίτη Δημητρίου Αποστολόπουλου (James Poulos). Στις αίθουσες του Πνευματικού Κέντρου γίνονται εκθέσεις, συμβούλια, συνέδρια κλπ. ενώ φιλοξενούνται οι υπηρεσίες του Νομικού Προσώπου του Δήμου, οι πρόσκοποι και η Φιλαρμονική του Δήμου. Έχει προγραμματιστεί από το Δήμο Τρίπολης η ανακατασκευή του.
